english
			Sam Taylor-Wood Pietà 2001 A Little Death 2002 bruikleen van Jay Jopling / White Cube, Londen
			Sint-Romboutskathedraal
	Groot-Brittannië °1967, Londen leeft in Londen			Sam Taylor-Wood maakt deel uit van een uiterst getalenteerde lichting Britse kunstenaars, de zogenaamde YBA, Young British artists die zich in de jaren ’80 en ‘90 verdrongen in de avantgarde, samen met hemelbestormers als Damien Hirst, Tracey Emin, Jake en Dinos Chapman, die allen door kunstverzamelaar Charles Saatchi tot vedetten werden gekroond op de grote tentoonstelling Sensation in 1997. Sam is allicht de minst extraverte en de meest romantische van die bonte stroming. Haar emoties en levenservaring zijn sterk in haar werk aanwezig, maar altijd in gesublimeerde vorm, in treffende en meeslepende metaforen. Dat geldt voor haar foto’s en zo mogelijk nog meer voor haar films en video-installaties. Het sublieme, dat is het waar ze naar op zoek gaat en waar ze een heel persoonlijke en actuele interpretatie aan wil geven, het sublieme in de betekenis die filosofen als Kant en Lyotard er aan gegeven hebben, de schijnbare tegenstelling tussen de onuitsprekelijkheid van het sublieme en het vermogen van de kunst om als medium te fungeren voor verheven gebeurtenissen. Veel van haar aanknopingpunten vindt ze in de geschiedenis van de beeldende kunst (pakkende sculpturen van Michelangelo, dramatische landschapsschilderijen van Caspar David Friedrich), in klassiek theater, ballet en speelfilms (de meesterlijke suspens van Hitchcock). Maar ook in de hedendaagse massacultuur treft ze sublieme elementen aan. Men Crying is een reeks portretten van bekende Hollywood-acteurs in tranen: Paul Newman, Laurence Fishbourne, Ed Harris… Spelen ze een rol, of wenen ze echt? Voor het publiek zijn het idolen, helden van deze tijd. Volgens de patriarchale mythe die nog steeds van kracht is, mag de held geen tekenen van innerlijke zwakheid tonen. Als hij toch huilt, heeft dat de dimensie van de katharsis in de Griekse tragedie. In haar Pietà toont Sam zichzelf, één van de zeldzame keren. Ze zit op een monumentale trap en heeft een filmacteur op haar schoot, Robert Downey Jr, die een lijdende figuur uitbeeldt. De houding verwijst uiteraard naar het gelijknamige beeldhouwwerk van Michelangelo dat zich in Sint-Pieter in Rome bevindt, Maria die haar dode zoon beweent. Maar Sam Taylor-Wood eigent zich niet zomaar een subliem beeld toe om het simpelweg naar een modern medium over te brengen. Voor haar was dat op een bepaald moment het perfecte beeld om uitdrukking te geven aan haar eigen innerlijke toestand. Deze piètà is haar eigen confrontatie met het grote leed – ze heeft tweemaal een behandeling wegens kanker gehad, wat in de Britse media breed werd uitgesmeerd omdat ze nu eenmaal een kunstvedette is – en het is meteen een meditatie over de sterfelijkheid en de vluchtigheid van faam. Ze heeft moeite om de zware last te dragen en het lichaam dat in haar armen achterover ligt, raakt verkrampt. Omdat het beeld extreem vertraagd is, wordt het een langgerekte kreet van fysieke en mentale pijn tot aan de grens van de uitputting. Ook A little Death gaat over de eindigheid van het leven. Het is een stilleven in de trant van de vanitas-taferelen, de schilderijen beladen met vergankelijke elementen die populair waren van renaissance tot rococo. Ze vindt meer bepaald aansluiting bij een grote Franse specialist van het genre, Jean-Baptiste-Siméon Chardin (1699-1779). Een dode haas is aan een nagel opgehangen. Naast het beest ligt een perzik. Het vanitas-schilderij krijgt hier een vervolg. Het lijk gaat tot ontbinding over. Even lijkt het of er weer beweging in komt. Het zijn de wormen die het vlees opvreten. Dood brengt dus wel leven voort, het leven is afhankelijk van de dood. Overigens is de haas ook een symbool van seksuele lust. Er is een zelfportret van Sam Taylor-Wood, waarop ze in dandy-achtige outfit poseert met een opgezette haas (Self Portrait in a Single Breasted Suit with Hare, 2001). De titel van de video, A little Death (une petite mort) verwijst bovendien naar een uitdrukking die de Franse filosoof Georges Bataille gebruikt voor een orgasme. En wat betekent de perzik die naast de leeglopende haas wonderlijk genoeg haar kleur behoudt? Deelnemende kunstenaars Vasco Araùjo Catherine Sullivan Kerry Tribe Ellen Cantor James Fotopoulos Cui Xiuwen Sam Taylor-Wood Pipilotti Rist Chantal Akerman Manon De Boer Runa Islam Ana Poliak Hito Steyerl Anouk De Clercq Dara Birnbaum Gülsün Karamustafa Dany Deprez Katrien Vermeire Honoré ð’O Locaties Oude Stadsfeestzaal Stadhuis Schepenhuis nOva Sint-Romboutskathedraal De Garage Theaterkapel Sint-Katelijnekerk Maria-Magdalenakapel Manufactuur De Wit Home Astrid Sint-Janskerk Lamot