english      
 Manon de Boer


Screentests (4 fragmenten over verlangen)
2005, in coproductie met Contour Mechelen vzw

  De Garage
 
Nederland
°1966, Kodaicanal, India
leeft in Brussel
Manon de Boer is bekend van haar video- en filmwerk dat o.a. te zien is geweest bij galerie Jan Mot in Brussel. Bijvoorbeeld heeft ze op super8 een portret gemaakt van Sylvia Kristel, de actrice van de Emmanuelle-films. Het zijn twee monologen van Kristel waarin ze twee keer achter elkaar vertelt over haar bewogen beginperiode als actrice in Frankrijk, haar argeloosheid, haar geld- en liefdesperikelen. Voor Manon de Boer is het portret een getuigenis van vervagende herinneringen en geeft het de gelegenheid om het individuele geheugen van de actrice af te wegen tegen het collectieve geheugen, met betrekking tot tijd (de jaren zeventig) en plaats (Parijs). Het is niet zozeer het biografische aspect dat de Boer interesseert, maar de dosering van werkelijkheid, verbeelding en vergetelheid in de manier waarop de actrice haar verleden bekijkt. Door Kristel tweemaal dezelfde herinneringen te laten ophalen, blijkt hoe subtiel de accenten in een verhaal kunnen veranderen.

In haar nieuwe video voor Contour werkt de Boer opnieuw met een actrice die ze goed kent, Sara De Roo, van tgStan: “Ik heb haar in verschillende toneelstukken zien spelen, waarvan ik een aantal meerdere malen heb gezien. Het vaker zien van éénzelfde voorstelling heeft me veel geleerd over wat acteren is, of preciezer: hoe tgStan acteren opvat. De groep gaat namelijk uit van een vaststaande tekst, maar niet van een vaste regie wat betreft de interpretatie van die tekst. Alle elementen die van invloed zijn op de interpretatie van een toneeltekst – zoals hoe de acteurs op elkaar reageren, de verschillende betekenissen die ontstaan in het verschillend beklemtonen van woorden, de invloed van het publiek – maken dat die voorstellingen voor mij een sterke beleving van ‘het moment’ waren. In die chemie van het moment herkende ik veel onderwerpen waar ik zelf mee bezig ben, zoals de onmogelijkheid van een eenduidige identiteit, de relatie tijd-duur, de relatie tot de ander.”

Het element tijd speelt ook hier duidelijk mee. Maar deze keer zet Manon de Boer de stap naar grote gevoelens: verlangen en vrijheid. Verlangen betekent voor de Boer meer bepaald: het verlangen naar de ander, het verlangen om de wereld te begrijpen, het seksuele verlangen ook. Vrijheid is: de vrijheid om je te ontplooien, de vrijheid om geen bestaande vormen en modellen te hoeven volgen. Het zijn onderwerpen die ze in haar eigen leven vaak tegenkomt als ze met iemand een dieper gesprek heeft. In haar vroeger werk zijn ze al indirect aan de orde geweest, in wat mensen over zichzelf vertelden, ook in de manier waarop de kunstenares mensen in beeld bracht.
In deze nieuwe video echter zijn vrijheid en verlangen rechtstreeks en uitdrukkelijk het hoofdthema. Hoe stuurt het verlangen ons handelen en denken, wat betekent vrijheid in de relatie tot de ander?

De tekst van de monologen die Sara De Roo uitspreekt, komt deels voort uit gesprekken tussen haar, Manon de Boer en andere vrouwen. Er zitten ook een paar verwijzingen in naar vroegere video’s van de Boer (o.a. Shift of Attention, 1999). Maar er zijn ook passages en losse zinnen overgehouden uit toneelstukken waarin Sara De Roo de jongste jaren gespeeld heeft (van o.a. Oscar Van Woensel en Gerardjan Rijnders).

Deze gesprekken en teksten zijn bewerkt tot vier overpeinzingen over verlangen, als ‘monologues intérieurs’ geïnterpreteerd door Sara De Roo. In tegenstelling tot ander werk, waar vooral de persoonlijke herinneringen van mensen werden ondervraagd, is met De Roo meer gefocust op acteren en interpretatie. De volledige tekst is vijf keer opgenomen met een tussenpauze van telkens één à twee weken. Hiermee is het proces gevolgd van hoe De Roo de tekst telkens beter kent, hem zich eigen maakt en verschillend begint te interpreteren.
De eerste vier opnames hebben binnen plaatsgevonden en de laatste buiten aan zee bij Cap Blanc-Nez. Hierdoor worden de screentest-achtige observerende situatie van de eerste vier opnames gecontrasteerd met een meer cinematografische/narratieve setting van de laatste.
Uit de verschillende opnames van ieder fragment zijn drie fragmenten gekozen (waaronder altijd de laatste). Deze drie zijn achter elkaar gemonteerd, zodat je eerst drie versies van fragment één hoort, dan drie van fragment twee, dan drie van fragment drie en ten slotte drie van fragment vier.



Deelnemende kunstenaars

Vasco Araùjo
Catherine Sullivan
Kerry Tribe
Ellen Cantor
James Fotopoulos
Cui Xiuwen
Sam Taylor-Wood
Pipilotti Rist
Chantal Akerman
Manon De Boer
Runa Islam
Ana Poliak
Hito Steyerl
Anouk De Clercq
Dara Birnbaum
Gülsün Karamustafa
Dany Deprez
Katrien Vermeire
Honoré ð’O

Locaties

Oude Stadsfeestzaal
Stadhuis
Schepenhuis
nOva


Sint-Romboutskathedraal
De Garage


Theaterkapel
Sint-Katelijnekerk

Maria-Magdalenakapel
Manufactuur De Wit
Home Astrid
Sint-Janskerk
Lamot